การชุบโลหะด้วยไฟฟ้า (Electroplating)
การชุบโลหะด้วยไฟฟ้าเป็นคำทั่วไปที่ใช้เรียกกระบวนการที่สร้างชั้นเคลือบโลหะบนพื้นผิวของวัสดุแข็ง โดยอาศัยการรีดักชันของไอออนบวก (Cations) ของโลหะนั้นผ่านกระแสไฟฟ้าตรง (Direct Current)
-
ชิ้นงานที่ต้องการเคลือบจะทำหน้าที่เป็น ขั้วลบ (Cathode) ของเซลล์อิเล็กโทรไลต์
-
ตัว อิเล็กโทรไลต์ คือสารละลายของเกลือโลหะที่ต้องการชุบ
-
ส่วน ขั้วบวก (Anode) มักจะเป็นก้อนโลหะชนิดเดียวกับที่ต้องการชุบ หรือวัสดุนำไฟฟ้าที่เฉื่อย (Inert Conductive Material)
-
กระแสไฟฟ้าที่ใช้ในกระบวนการนี้จ่ายมาจากแหล่งจ่ายไฟภายนอก
การชุบโลหะด้วยไฟฟ้ามีการใช้งานอย่างแพร่หลายในภาคอุตสาหกรรมและงานศิลปะตกแต่ง เพื่อปรับปรุงคุณสมบัติของพื้นผิว เช่น
-
เพิ่มความทนต่อการขีดข่วนและการกัดกร่อน
-
เพิ่มความลื่น (Lubricity)
-
เพิ่มการสะท้อนแสง (Reflectivity)
-
เพิ่มการนำไฟฟ้า
-
ปรับปรุงรูปลักษณ์ให้ดูสวยงาม
นอกจากนี้ยังสามารถใช้เพื่อเพิ่มความหนาให้กับชิ้นส่วนที่มีขนาดเล็กหรือสึกหรอ หรือใช้ในการผลิตแผ่นโลหะที่มีรูปทรงซับซ้อน กระบวนการนี้เรียกว่า การสร้างรูปด้วยไฟฟ้า (Electroforming) และยังใช้ในการ ทำให้โลหะบริสุทธิ์ เช่น การกลั่นทองแดงให้บริสุทธิ์
คำว่า “Electroplating” บางครั้งอาจใช้กับกระบวนการที่ใช้กระแสไฟฟ้าเพื่อ ออกซิเดชันของไอออนลบ (Anions) บนพื้นผิวของวัสดุแข็ง เช่น การสร้าง ซิลเวอร์คลอไรด์บนลวดเงิน เพื่อทำเป็นอิเล็กโทรดเงิน/ซิลเวอร์คลอไรด์ (Silver/Silver-Chloride Electrodes)